Import Ne Demek?

Import yani ithalat, bir ülkenin başka bir ülkeden mal veya hizmet satın alarak kendi sınırları içine sokması anlamına gelir. 

Küresel ticaretin temelini oluşturan bu süreç ülkelerin üretim kapasitesinin yetmediği, maliyet avantajı elde etmek istediği veya belirli ürünlerin yerel olarak üretilemediği durumlarda tercih edilir. 

İthalat yalnızca ekonomik bir faaliyet değil aynı zamanda teknolojik gelişimi hızlandıran, rekabeti artıran ve yerel üretimi daha kaliteli hale getiren bir mekanizmadır. İşletmeler açısından ise ithalat tedarik zincirini güçlendirir, maliyetleri optimize eder ve küresel pazarlarda rekabet avantajı sağlar.

Bu rehberde importun tanımından başlayarak, yapılış şekline, yasal gerekliliklere ve başarılı stratejilerine kadar tüm detayları inceledik

Kimler Import (İthalat) Yapabilir?

Import işlemleri herkes tarafından rastgele yapılabilecek bir faaliyet değildir. Belirli yasal koşulları ve nitelikler taşıyan aşağıdaki kişi ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilir:

  • Vergi numarası sahibi gerçek kişiler: Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca vergi numarası verilen her gerçek kişi ithalat işlemlerini yapabilir.
  • Tüzel kişilikler (şirketler): Vergi numarası verilen tüm tüzel kişilikler ve kuruluşlar ithalat faaliyetlerine katılabilir.
  • Hukuki tasarruf yetkisine sahip ortaklıklar: Yürürlükteki mevzuat hükümleri uyarınca hukuki tasarruf yapma yetkisi olan kişi ortaklıkları da ithalat yapabilir.
  • Vergi numarası alabilecek kişiler: Vergi numarası olmayan kişiler Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı vergi dairelerine başvurarak kolaylıkla vergi numarası alabilirler.
  • İstisna durumlarında vergi numarası aranmaksızın ithalat yapanlar:
    • Özel anlaşmalara dayalı olarak ithalat yapanlar
    • Kitap ve diğer yayınların ithalatçıları
    • Türkiye’de açılan uluslararası fuar ve sergilerde perakende satışına izin verilen malları ithal edenler
  • Resmi ithalatçı belgesi sahibi kuruluşlar: İlgili bakanlıklardan alınan ithalatçı belgesi devlet tarafından yasal tanınırlığı ve işlem yapma yetkisini gösterir.
  • Gümrük müşaviri desteğiyle çalışanlar: Yetkili bir gümrük müşaviri ile çalışarak süreci profesyonel yönetenler yasal uyumluluğu ve doğru işlemleri sağlarlar.

Import Türleri Nelerdir?

Import yani ithalatın farklı amaçlara ve koşullara göre değişen çeşitli türleri bulunur. 

Her bir ithalat türü ticaretin niteliğine, malın kullanım amacına veya finansal karşılığına göre farklılık gösterir:

1. Ticari İthalat

En yaygın ithalat türüdür. Şirketler kar elde etmek amacıyla başka ülkelerden mal veya hizmet satın alarak iç piyasada satışa sunarlar. 

Ticari ithalat işletmelerin rekabet gücünü artırır, ürün çeşitliliğini genişletir ve ulusal ekonomiye katkı sağlar.

2. Bedelsiz İthalat

Bu tür ithalatta herhangi bir ödeme yapılmaz. Genellikle hibe, bağış veya örnek ürün kapsamında gerçekleştirilir. 

Örneğin bir firma yeni bir ürün tanıtımı için başka bir ülkeden numune alabilir. 

Bedelsiz ithalat özellikle Ar-Ge ve tanıtım faaliyetlerinde kullanılır.

3. Geçici İthalat

Ürünlerin belirli bir süre için ülkeye getirilip süresi dolduğunda yeniden ihraç edilmesi durumudur. 

Uluslararası fuarlarda sergilenecek ürünler veya geçici projelerde kullanılacak ekipmanlar buna örnektir. Burada temel kural ürünün kalıcı olarak yurtta kalmamasıdır.

4. Kullanılmış/Yenileştirilmiş Mal İthalatı

Türkiye’ye ithal edilecek eşyanın yeni ve kullanılmamış olması esastır. 

Ancak eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık eşyaların ithal edilebilmesi için Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin alınması gerekir.

5. Özel Amaçlı İthalat

Belirli projeler veya özel ihtiyaçlar için yapılır. 

Örneğin üniversitelerin araştırma projelerinde kullanılacak cihazlar ya da savunma sanayii için geliştirilen teknolojik ekipmanlar bu kapsamdadır.

Her durumda ithalat türünün belirlenmesi uygulanacak vergi oranlarını, gerekli belgeleri ve izin süreçlerini doğrudan etkiler.

Import (İthalat) İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Import sürecinin en kritik adımlarından biri gümrük idaresine ibraz edilmesi gereken belgelerin eksiksiz hazırlanmasıdır. 

Genel olarak ithalat (import) işlemlerinde talep edilen temel belgeler şunlardır:

  • Gümrük Beyannamesi: İthalat işleminin resmi başlangıç belgesidir. Gümrük idaresine sunularak malın beyanı yapılır.
  • Fatura (Invoice): İthal edilen ürünün satıcısı tarafından düzenlenir. Ürünlerin bedelini, miktarını, türünü ve teslim koşullarını gösterir.
  • Çeki Listesi (Packing List): Ürünlerin ambalaj detaylarını, ağırlıklarını ve hacim bilgilerini içerir.
  • Taşıma Belgesi (Konşimento, CMR, Havayolu Taşıma Belgesi vb.): Ürünün nasıl taşındığını gösterir.
  • Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin): Malın üretildiği ülkeyi belirtir.
  • Sigorta Poliçesi: Taşıma sürecinde ürünlerin güvence altında olduğunu gösterir.

Bunların yanı sıra ürünün niteliğine göre ek belgeler talep edilebilir:

  • Sağlık Sertifikası, Analiz Raporu veya CE Belgesi (özellikle gıda, ilaç, tıbbi cihaz vb. ürünlerde)
  • Gözetim veya Kontrol Belgesi (ithalat kotasına tabi ürünlerde)
  • Garanti veya Uygunluk Belgesi (elektronik ürünlerde)

Her ürünün ithalatı kendi GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) numarasına göre farklı belgeler gerektirir. 

Bu belgelerin eksik veya hatalı sunulması gümrük işlemlerinin durmasına veya ek vergi ve cezaların uygulanmasına yol açabilir. 

Nasıl Import Yapılır?  

Import yani ithalat süreci bir dizi dikkatli planlama ve resmi prosedürden oluşur. Bu sürecin her aşaması hem yasal hem de ticari açıdan doğru şekilde yürütülmelidir. 

Import (ithalat) yapmanın temel adımları aşağıdaki gibidir:

1. Ön Hazırlık ve Pazar Araştırması

İthalatın ilk adımı talep edilecek ürün veya hizmetin pazar araştırmasının yapılmasıdır. 

Ürünün yurt içindeki talebi, fiyat seviyesi ve tedarik kaynakları analiz edilmelidir. Ayrıca ithalat yapılacak ülkenin gümrük mevzuatı, döviz kuru durumu ve taşımacılık maliyetleri değerlendirilmelidir.

2. Güvenilir Tedarikçi Bulma

İthalatın en önemli unsurlarından biri doğru tedarikçi seçimidir. Ürün kalitesi, teslim süresi, sertifikalar ve ödeme koşulları detaylıca incelenmelidir. 

Gerekirse üretici veya tedarikçi firma hakkında ticari referans kontrolü yapılmalıdır.

3. Sözleşme Hazırlığı

Tedarikçi ile yapılacak anlaşmada, teslim ve ödeme koşulları (örneğin FOB, CIF, DDP gibi Incoterms kuralları) net şekilde belirtilmelidir. Bu olası anlaşmazlıkların önüne geçmek için kritik bir aşamadır.

4. Gümrük ve Taşıma İşlemleri

Ürün sevkiyatı öncesinde gerekli belgeler (fatura, konşimento, menşe belgesi vb.) hazırlanır. Ürün Türkiye’ye ulaştığında gümrük beyannamesi verilir ve ilgili vergiler (Gümrük Vergisi, KDV, ÖTV) ödenir.

5. Nakliye, Sigorta ve Dağıtım

Malın taşınması sırasında oluşabilecek hasarlara karşı sigorta yaptırılır. Ürünler gümrükten çekildikten sonra depolanır ve iç pazara dağıtılır.

Başarılı bir ithalat süreci için belgelerin tam, sözleşmelerin açık, tedarik zincirinin güvenli olması gerekir.

Başarılı Bir Import Stratejisi İçin Öneriler

Başarılı bir import (ithalat) stratejisi doğru pazar seçimi, maliyet yönetimi, güvenilir tedarikçiler ve yasal uyumluluk gibi unsurların bütünüdür. 

İthalat faaliyetlerinde başarı elde etmek için aşağıda sıralanan temel öneriler dikkate alınmalıdır:

  • Pazar Araştırmasına Öncelik Verin: İthalat yapmadan önce hedef pazarı derinlemesine analiz etmek gerekir. Hangi ürünlerin talep gördüğünü, fiyat aralıklarını, yerel üreticilerin durumunu ve ithalat kısıtlamalarını bilmek stratejik bir avantaj sağlar.
  • Güvenilir Tedarikçilerle Çalışın: Tedarik zincirinde gecikme veya kalite problemi yaşanmaması için üretici seçimi kritik öneme sahiptir. Uluslararası ticarette güven oluşturmak amacıyla referans kontrolleri, sertifikalar ve test raporları incelenmelidir.
  • Yasal ve Gümrük Mevzuatına Hakim Olun: Her ülkenin ithalat mevzuatı farklıdır. Türkiye’de ithalat işlemleri “serbest dolaşıma giriş rejimi” çerçevesinde yürütülür ve ürünün GTİP numarasına göre özel izin veya belge gerekebilir. 
  • Risk Dağılımı Yapın: Tek bir tedarikçiye veya ülkeye bağımlı kalmak fiyat dalgalanmaları veya lojistik sorunları karşısında risk oluşturur. Farklı ülkelerden alternatif tedarikçiler bulmak hem sürdürülebilirliği hem de pazardaki esnekliği artırır.
  • Teknoloji ve Finansal Planlamadan Yararlanın: Günümüzde ithalat süreci dijitalleşme ile daha kolay yönetilebilir hale gelmiştir. E-fatura, online gümrük beyan sistemleri, ERP entegrasyonları ve tedarik zinciri otomasyonları hataları azaltarak operasyonel maliyetleri düşürür.
  • Kalite ve Marka Değeri Üzerine Odaklanın: İthal edilen ürünlerin sadece fiyat açısından değil kalite standartları açısından da sürdürülebilir olması gerekir. Uzun vadede düşük kaliteli ürünler marka imajını zedeleyebilir.

Kısacası başarılı bir ithalat stratejisi araştırma, güven, mevzuat bilgisi ve finansal planlamanın birleşiminden doğar.

Import ve Export Arasındaki Farklar (Tablolu Karşılaştırma)

Import ve export uluslararası ticarette iki temel ve birbirini tamamlayan faaliyet türüdür. 

Her iki işlem de ülkelerin ekonomik gelişmesinde ve işletmelerin büyümesinde önemli rol oynamasına rağmen tanımları, amaçları, hukuki gereksinimleri ve ekonomik etkileri açısından birbirinden farklıdır. 

Tabloda import (ithalat) ve export (ihracat) arasındaki temel farkları açık bir şekilde gösterilmektedir:

Konu İthalat (Import) İhracat (Export)
Tanım Başka bir ülkeden mal veya hizmet satın alması ve ülkeye getirilmesi sürecidir. Üretilen mal veya hizmetin başka bir ülkeye satılması anlamına gelir.
Yön Dışarıdan içeriye doğru gerçekleşir. Yurt dışından yurt içine mallar ve hizmetler akışı sağlanır. İçeriden dışarıya doğru gerçekleşir. Yurt içinden yurt dışına mallar ve hizmetler gönderilir.
Ana Amaç Yerli üretim kapasitesinin yetmediği ürünleri temin etmek, maliyet avantajı sağlamak veya belirli ürünleri yerel olarak üretemediğinde bunları karşılamak amacıyla yapılır. Yeni pazarlara ulaşmak, gelir elde etmek, döviz kazanmak ve işletmenin büyümesini sağlamak amacıyla gerçekleştirilir.
İşletmeler İçin Faydası Kaliteli ve uygun fiyatlı hammadde ve ürün sağlama, yerel pazarda rekabet gücünü artırma, ürün çeşitliliği sağlama imkanı sunar. Müşteri kitlesini genişletme, yeni gelir kaynakları oluşturma, marka bilinirliğini artırma ve uluslararası arenada tanınırlık kazanma imkanı verir.
Ekonomiye Etkisi Tüketicilere geniş ürün yelpazesi sunar. Fiyat düşüşü sağlayabilir ancak dış ticaret açığı artma riski taşır. Ülkeye döviz girdisi sağlar. Dış ticaret dengesine katkı yapılır, istihdamda artış yaşanır ve ekonomik büyümeyi destekler.
Teknoloji Transferi İleri teknoloji ve yenilikçi ürünlere erişim sağlanır. Bu da yerel endüstrinin teknolojik altyapısını güçlendirir. Teknoloji ve know-how ihracı sınırlı olmakla birlikte uluslararası pazarda teknolojik ürün tanıtımı yapılır.
Risk Dağılımı Tek pazara bağımlılık riski bulunur. Ayrıca ithalatçı ülkenin ekonomik koşullarından olumsuz etkilenme ihtimali vardır. Gelir kaynaklarını çeşitlendirme imkanı sağlar ve işletmenin farklı pazarlara bağımlılığı azaltır.
Yasal Gereklilikler Vergi numarası alınması, gümrük mevzuatına uyulması, belge gereksinimleri karşılanması ve gümrük vergilerinin ödenmesi zorunludur. Vergi numarası alınması, uluslararası kalite standartlarına uyulması, ülke düzeyinde ve uluslararası sözleşmelere uyum sağlanması gereklidir.
Mali Yük Gümrük vergisi, KDV (Katma Değer Vergisi), ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) gibi çeşitli vergiler ve harçlar yüklenir. Uluslararası pazarda rekabet etme maliyeti, lojistik giderleri ve ürün uyarlama masrafları ortaya çıkar.
Pazar Araştırması Hedef pazarın talep yapısı, yerel regülasyonları, tüketici alışkanlıkları ve standartları detaylı olarak incelenir. Hedef pazarın alım gücü, kültürel özellikleri, tüketici tercihleri, rekabet durumu ve ticari engeller araştırılır.
Rekabete Etkisi Yerel üreticileri daha rekabetçi olmaya zorlar ve kalite standartlarını yükseltmeleri için onları teşvik eder. Ulusal ürünlerin uluslararası arenadaki konumunu güçlendirir ve işletmelerin küresel düzeyde tanınırlığını artırır.
Dış Ticaret Dengesi Ülkenin dış ticaret açığını artırma riski bulunur ve bu da ekonomik istikrarsızlığa yol açabilir. Ülkenin dış ticaret fazlası oluşturmada katkı sağlar ve ekonomik dengeli büyümeyi destekler.

Sıkça Sorulan Sorular

Import (ithalat) süreciyle ilgili diğer merak edilenleri sizin için yanıtladık.

Import’un Türkçesi nedir?

Import kelimesinin Türkçe karşılığı ithalattır.

Bu terim uluslararası ticarette yaygın olarak kullanılan bir kavramdır ve yerel pazarın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yurt dışından ürün temini anlamına gelir. 

İthalat işlemi, ülkelerin kendi üretim kapasitelerinin yetmediği, maliyet avantajı sağladığı veya belirli ürünleri yerel olarak üretemediği durumlarda tercih edilir. 

Import ürün ne demek?

Import ürün yurt dışından satın alınarak ülkeye getirilen ve yerel pazarda satışa sunulan mal veya hizmet anlamına gelir. 

Bu ürünler işletmelerin ihtiyaç duyduğu hammaddeler, yarı mamul mallar veya tüketicilerin talep ettiği nihai tüketim ürünleri olabilir. 

İthal edilen ürünler genellikle daha kaliteli, daha ucuz veya yerel üretimi olmayan kategorilerdedir.

Import ihracat ne demek?

Import ihracat uluslararası ticarette iki temel işlemi bir arada ifade eder.

Import (ithalat) dışarıdan mal satın alma işlemini, ihracat ise üretilen malları dışarı satma işlemini anlamına gelir. Bu iki işlem birbirini tamamlayan ve ülkelerin dış ticaretini dengeleyen mekanizmalar olarak görev yaparlar.