Küşat Nedir, Ne Demek?

Küşat, Farsça kökenli bir kelime olup “açma, açılış” anlamına gelmektedir. Gümrük mevzuatında ise, mal sahiplerinin gümrük beyanından önce eşyalarını muayene etme, numune alma ve tartma hakkı olarak tanımlanır. Bu işlem ithal edilen eşyanın özelliklerinin doğru şekilde belirlenmesi ve gümrük işlemlerinin sorunsuz yürütülmesi açısından büyük önem taşır. 

4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 41. maddesi ve Gümrük Yönetmeliği’nin 66. maddesi ile düzenlenmiş olup küşat haklarının kullanım biçimleri Gümrük Yönetmeliği’nin 87. maddesi içeriğinde açıklanmıştır.

Bu yazıda küşat hakkının kimler tarafından kullanılabileceği, küşat işlemine neden ihtiyaç duyulduğu, sürecin nasıl işlediği ve 2025 yılı güncel küşat ücretleri gibi konulara detaylı şekilde değindik.

Kimler Küşat Talebinde Bulunabilir?

Küşat talebinde bulunma hakkı belirli kişi ve kurumlara tanınmıştır. Eşyayı yurtdışından taşıyan nakliyeci veya temsilcileri ile eşya sahipleri veya temsilcileri küşat talebinde bulunabilir. Daha detaylı olarak:

• İthal edilen eşyanın beyanname sahibi (ithalatçı): Eşyayı ithal eden kişi veya şirket, gümrük işlemlerinin bir parçası olarak küşat talebinde bulunabilir.

• Beyanname sahibinin yasal temsilcisi (genellikle gümrük müşaviri): İthalatçının yetkilendirdiği gümrük müşavirleri de bu işlemi gerçekleştirme hakkına sahiptir.

• Nakliyeciler veya onların temsilcileri: Taşıma işlemini üstlenen nakliye firmaları ya da onların yetkilendirdiği kişiler de küşat talebinde bulunabilir.

Gümrükte Küşat İşlemine Neden Başvurulur?

Küşat işlemine başvurulmasının birçok önemli nedeni vardır. Her eşyanın cins, nev’i ve niteliğinin belge üzerinden bilinmesi her zaman mümkün olmadığından aşağıdaki amaçlarla küşat işlemi gerçekleştirilmesi gerekir:

• Doğru Beyanın Sağlanması: Yürürlükteki dış ticaret ve gümrük mevzuatına uygun beyanda bulunabilmek ve herhangi bir olumsuz durumla karşılaşmamak için.

• GTİP Kodunun Doğru Belirlenmesi: Eşyanın Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) kodunun, menşeinin ve diğer özelliklerinin doğru şekilde tespit edilmesi.

• Vergi Hesaplamasının Doğruluğu: Gümrük vergilerinin ve diğer ücretlerin doğru hesaplanması ve tahsil edilmesi.

• Kaçakçılıkla Mücadele: Eşyanın muayenesi ve numune alınması gümrük kaçağı ürünlerin tespit edilmesine ve vergi kaybının önlenmesine yardımcı olur.

• Risk Değerlendirmesi: Gümrük idaresinin risk değerlendirmesi sonucunda ortaya çıkan belirsizliklerin giderilmesi.

• Ürün Güvenliği ve Uygunluğu: Malın güvenlik durumunun incelenmesi ve yasalara uygunluğunun kontrolü.

Küşat işlemi bu yararları sayesinde gümrük işlemlerinin daha şeffaf ve güvenilir şekilde yürütülmesini sağlar.

Ne Zaman Küşat Yapılır?

Küşat işlemi belirli zamanlarda ve durumlarda yapılır:

• Özet Beyan Öncesinde: Nakliyeci özet beyan öncesinde küşat talebinde bulunabilir.

• Geçici Depolama veya Antrepo Rejimi Sürecinde: İthalatçı veya temsilcisi eşyanın geçici depolama statüsünde veya gümrük antrepo rejimine alındığı yerde küşat talebinde bulunabilir.

• Beyanname Verilmeden Önce: Küşat işlemi her zaman beyanname verilmeden önce yapılabilir.

Küşat Nasıl Yapılır?

Küşat işlemi belirli bir prosedür izlenerek gerçekleştirilir:

• Dilekçe Sunumu: Gümrük idaresine yazılı bir dilekçe sunulur. Küşat dilekçesinde işleminin hangi eşyalar için istendiği ve hangi işlemlerin yapılacağı açıkça belirtilmelidir.

• İşlemin Onaylanması: Gümrük idaresi tarafından talebin değerlendirilmesi ve onaylanması gerekir.

• Muayene İşlemi: Eşyanın muayene edilmesi, gerekirse numune alınması ve tartılması gibi işlemler gerçekleştirilir.

• Sonuçların Raporlanması: Yapılan inceleme sonuçlarının raporlanması ve beyanname için kullanılabilir hale getirilmesi ile süreç sona erer.

Küşat işlemi gümrük idaresinin gözetiminde gerçekleştirilir ve bu işlem sayesinde eşyanın niteliği, miktarı ve diğer özellikleri hakkında doğru bilgi edinilir. 

Küşat Ruhsatının Geçerlilik Süresi Nedir?

Küşat ruhsatı genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında geçerlidir, ancak ruhsatın türüne ve ilgili gümrük mevzuatına göre bu süre değişebilir. 

Bazı özel durumlarda veya belirli sektörlerde bu süre ilgili gümrük idaresinin kararı doğrultusunda uzatılabilir ya da kısaltılabilir. Kesin süre bilgisi için ilgili gümrük yönetmelikleri ve yetkili mercilerden alınan ruhsatın detayları incelenmelidir.

2025 Küşat Ücreti Ne Kadar?

​2025 yılında küşat izni, gümrük işlemleri kapsamında hariçte işleme izni ve nihai kullanım izni gibi işlemler için belirlenen asgari ücret 1.220 TL’dir.

Ancak küşat hizmet bedeli güncel gümrük tarifelerine göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle resmi gümrük kurumlarından veya güncel mevzuattan detaylı bilgi alınması gerekmektedir.

Küşat İşlemi ile Elleçleme Arasındaki Farklar (Karşılaştırmalı Tablo)

Küşat ve elleçleme işlemleri, gümrük sürecinde sıkça karıştırılan ancak işlevsel açıdan birbirinden farklı uygulamalardır. Her iki işlem de ithalat sürecinde kritik rol oynar. 

Sıkça Sorulan Sorular

Küşat hakkında diğer merak edilen soruları sizin için yanıtladık.

Küşat hakkı talebi nedir?

Küşat hakkı talebi, ürünlerin sahibi olan kişilerin ürünleri gümrüğe geldiğinde gümrük idaresinden başvuru üzerine beyannamelerinde kullanmak amacıyla ürünlerin denetlenmesini isteme hakkıdır. 

Bu hak ürünün niteliğinin düzgün tespiti ve vergilerin hesaplanması açısından gereklidir. 

Küşat ruhsatı nedir?

Küşat ruhsatı, gümrük işlemlerinde belirli malların ithalatı veya ihracatı için verilen özel bir izindir. 

Genellikle hariçte işleme rejimi kapsamında belirli malların belirli koşullar altında yurda girişine veya çıkışına izin verir. Küşat belgesi (ruhsatı) özellikle sanayi ve ticaret sektörlerinde, ithalatçı ve ihracatçılar tarafından sıkça talep edilir.

Küşat mektubu ne demek?

Küşat mektubu, gümrük işlemlerinde belirli bir malın gümrükten çekilebilmesi veya yurda giriş-çıkış yapabilmesi için düzenlenen resmi bir belgedir. 

Bu mektup ilgili gümrük idaresi tarafından onaylanarak ithalatçı veya ihracatçı firmaya verilir. Özellikle hariçte işleme rejimi veya belirli vergi muafiyetleri kapsamında kullanılabilir.