Dış Ticaret faaliyet alanı farklı ülkelerin, firmaların bir araya gelerek iş birliği yaptığı bir ekosistemdir. Uluslararası iş birliğine dayanan bu faaliyette farklı kültürlerin, konuşma dillerinin neden olacağı zorlukları çözmek adına, kullanılan standart bir konuşma ve resmi yazışma dili geliştirilmiştir. Bu standart dil yapısının daha hızlı bir şekilde aksiyona dönmesi için ise kısaltmalar kullanılır.
Aşağıda sizler için Dış Ticarette kullanılan kısaltmaları içeren bir sözlük hazırladık:
Kısaltma | Açılımı | Türkçesi |
A | ||
A.A | Always Afloat | Daima yüzer halde |
a.d. | Ante diem/before date | Gününden önce/vadesi gelmiş |
A.F | Advance Freight | Peşin avans/navlun |
A.H. | After Hatch | Kıç ambar ağzı |
A.P. | Additional Premium | Ek prim |
a/c | Account | Hesap, hesaba |
A/C | Account current | Cari hesap |
A/d | After date | Vadesinden sonra |
A/S | Alongside | Bordada |
A/S | Account sale | Satış hesabı |
A/S | Account sale/At sight | Satış hesabı/Görüldükten sonra |
A/V | Add valorem | Kıymet üzerinden |
Acc | Accepted/acceptance | Kabul edilmiştir/Kabul |
ad/advt. | Advocate | Avukat |
Afft. | Affidavit | Yeminli yazılı ifade |
Aflt. | Afloat | Yüzer halde |
AI | First class | Birinci sınıf |
Alt. | Alternate | Yedek/Vekil |
amt. | Amount | Miktar |
an. | Anno | Yılda |
Anch. | Anchorage | Demirleme yeri |
arbtn/arbtror | Arbitration/Arbitrator | Tahkim(arbitraj)/Hakem |
Art. | Article | İstatistik Pozisyonu (Madde) |
assd. | Assessed | Tahakkuk etmiş |
Assigt. | Assignment | Devir, temlik |
Assn. | Association | Dernek, birlik |
att./At./Atty | Attorney | Vekil/Dava vekili |
Att.Gen. | Attorney General | Başsavcı |
Awb | Airwaybill | Hava Konşimentosu |
B | ||
B/L | Bill of Lading | Deniz Konşimentosu |
B.B. | Bill book | Borç senedi defteri |
B.B.B. | Before Breaking Bulk | Yükü boşaltmaya başlamadan önce |
B.D. | Bar Draught | Sığlıkta gerekli min. su çekimi |
b.d. | Bills Discounted/Bank Draft | İskonto edilmiş senet/Banka kaşidesi |
B.D.I. | Both Dates Inclusive | Her iki tarih dahil |
B.E. | Both ends, at both load/discharge ports | 1.küpeşteler, 2.yükleme/boşaltma limanları |
B.H. | Bill of Health/Bulkhead | Sağlık sertifikası/Dökme yük için gerekli düşey bölme |
B.O. | Buyer’s option | Alıcı Opsiyonu |
B.O.T | Board of Trade | Ticaret Heyeti |
b.p. | By procuration | Vekaleten imzaya yetkili |
B.T. | Berth Terms | Yükleme ve boşaltma kuralları |
B/C | Bills for collection | Tahsile verilen senetler |
b/d | Brought down | Nakil yekün |
B/E | Bill of Exchange | Poliçe, ciro le devrolunan kıymetli evrak |
B/G | Bonded goods | Gümrüğü ödenmemiş transit mal |
B/N | Banknote | Banknot |
B/P | Bills payable | Borç Senedi |
B/P | Bill payable | Ödenecek senet |
B/R | Bills receivable | Alacak senedi |
B/S | Bill of Sale | Gemi mülkiyetini devreden vesika |
B/S(b.s) | Balance Sheet | Satış Faturası/Bilanço |
bal. | Balance | Denge |
Bd. | Bond | Tahvil |
Bre. | Barrel | Varil |
Bs/c | Bills of collection | Tahsil senetleri |
C | ||
COD | Cash on Delivery | Teslimde mal bedeli peşin |
CAF | Currency Adjustment Factor | Para birimi ayarlama faktörü |
CFR | Cost and Freight | Mal bedeli ve taşıma |
CPT | Carriage Paid to | Taşıma ödenmiş olarak |
c | Currency/Case | Para/Durum |
CMR | Convention Merchandises Routiers | Karayolu Hamule Senedi |
C and D | Collection and Delivery | Senet tahsili ve teslim |
C.a.D | Cash against Documents | Vesaik mukabili ödeme |
C.B | Cash Credit | Para olarak verilen kredi |
C.b.d | Cash before delivery | Teslimden önce ödeme |
c.d | Cash discount/Certificate of deposit | Nakit iskontosu/ Teminat makbuzu |
C.div | Cumulative dividend | Birikmiş temettü |
C.F | Cost and Freight | Mal bedeli ve navlun |
C.G. | Coast Guard | Sahil Güvenlik |
C.G.A | Cargo’s proportion of General Average | Genel ortalamadan kargonun payına düşen |
C.H. | Custom House | Gümrük Dairesi |
C.I.F | Cost Insurance,Freight | Mal Bedeli, Sigorta, Navlun |
C.I.F.c and I. | Cost insurance, Freight, Commision and Interest | Mal Bedeli, Sigorta, Navlun, Komisyon ve Faiz |
C.i.a | Cash in advance | Peşin para |
CIP | Carriage and Insurance Paid | Sigorta dahil taşıma ödenmiş |
C.L. | Carload Lot | Alıcının bulunduğu istasyona teslim |
C.O.D | Cash on Delivery | Teslimat anında ödeme |
C.O.P | Custom of the Port | Liman teamülü, usulü |
C.P.D | Charterers Pay Dues | Vergi, rüsum gemi kiralayana ait |
C/A | Capital Account | Sermaye hesabı |
c/f | Carried forward | Nakli yekün |
C/H | Clearing House | Takas Dairesi |
c/m | Certificate of manufacture | İmalat belgesi |
C/N | Credit Note | Alacak dekontu/Kredi dekontu |
C/O | Certificate of Origin | Menşe Şahadetnamesi |
c/o | Care of/Cash order | Aracılığı ile, Peşin para ile sipariş |
C/P | Charter Party | Gemi kira kontratı |
Cash b/l | Cash against bill of lading | Konşimento karşılığı peşin ödeme |
cd.sl | Conditional sale | Şartlı satış |
ch.ppd | Charges prepaid | Önceden ödenen masraflar |
Chq. | Cheque | Çek |
cl.b/l | Clean bill of lading | Eklentisiz konşimento |
Coll. | Collect/Collection | Senet tahsili/tahsil etme |
Ctge. | Cartage | Nakliye Ücreti |
D | ||
D. ½ . D | Despatch half Demmurage | Surastarya yarısı kadar gönderim |
DES | Delivered Ex Ship | Gemide Teslim |
DEQ | Delivered Ex Quay | Rıhtımda teslim |
DDU | Delivery Duty Unpaid | Gümrük vergisi ödenmeden teslim |
DDP | Delivery Duty Paid | Gümrük vergisi ödenmiş teslim |
D.A. | Deposit Account | Mevduat hesabı |
D.a.d. | Documents against discreation of collecting bank | Tahsilatı yapan bankanın takdiri karşılığında vesaik |
D.A.F | Delivery at Frontier | Hudutta teslim |
d.bk. | Drawback | Gümrük resmi iadesi, reddi rüsum |
d.d.o | Despatch Discharging Only | Yalnız boşaltmada gönderim |
D.P.B | Deposit pass-book | Mevduat cüzdanı |
d.s. | Days after sight | İbrazından sonraki günler |
D/A | Documents against Acceptance | Kabul karşılığı vesaik |
D/D | Demand Draft | Görüldüğünde ödenecek poliçe |
D/D | Demand Draft | İbrazında ödenecek poliçe |
D/N | Debit Note | Borç Dekontu |
D/O | Delivery Order | Teslimat emri |
D/P | Documents against Payment | Ödeme karşılığı vesaik |
D/r | Deposit receipt | Teminat makbuzu |
D/y | Delivery | Teslimat |
Deb. | Debit | Borç |
Decl. | Declaration/Declared | Beyanname/deklare edilmiş |
Deft. | Defendant | Müdafi, savunucu |
Depr. | Depreciation | Amortisman |
dft. | Draft | Poliçe /kambiyo senedi |
Dft/a. | Draft attached | Poliçe eklenmiş |
Dft/c | Clean draft | Belgesiz poliçe |
Dis. | Discount | İskonto, indirim |
Distr. | Distribute/Distributor | Dağıtma/Distribütör |
Div. | Dividend/Division | Temettü/Taksim |
do | Ditto | Aynı, aynen |
ds. Dft. | Sight draft/Date draft | İbrazından önce ödenecek poliçe |
E | ||
ETD | Estimated time of departure | Tahmini kalkış zamanı |
ETA | Estimated time of arrival | Tahmini varış zamanı |
e. and o.e | Errors and omissions excepted | Hata ve noksanlar hariç |
e.e | Errors excepted | Hatalar hariç |
E.P.D | Excess Profit Duty | Olağanüstü Kazanç Vergisi |
Encl. | Enclosure | Ekleri |
End. | Endorsed/endorsement | Ciro edilmiş/ciro |
Ex. | Exchange | Kambiyo/Döviz Kuru |
Ex.d. | Ex dividend | Kar hissesi olmadan |
Ex.int | Ex interest | Faiz hariç |
Exl | Exclusive,excluding | Müstesna, Hariç |
EXW | Ex Works | İş yerinde teslim |
F | ||
FCR | Forwarder’s Certificate of Receipt | Taşımacının teslim alındı belgesi |
FCT | Forwarder’s Certificate of Transport | Nakliyeci Taşıma Belgesi |
FCL | Full Container Load | Komple Konteyner Yükü |
FEU | Forty-foot Equivalent Unit | 40 Feet’lik Konteyner |
FCA | Free carrier | Taşıyıcı masrafsız |
FAS | Free alongside ship | Gemi doğrultusunda teslim |
FOB | Free on Board | Gemi bordasında teslim |
f.b | Freight bill | Navlun senedi, faturası |
F.I.O.S | Free in and Out, Stowed | Geminin boşaltma ve yükleme giderleri ile alakası yok |
F.I.O.S.T | Free In and Out,Stowed and Trimmed | Boşaltma, yükleme ve tanzim giderleri ile alakası yok |
f.o.i | Free of interest | Faizsiz |
F.P. | Floating Policy | Serbest Poliçe |
F.T | Freight Ton | 2240 ton ya da 2000 libre ağırlığında hacim birimi |
F.T. | Full terms | Tüm komisyon ve indirimler navluna dahildir. |
F.T | Free of Turn | Yanaşma yeri olsun, olmasın gemi varışından sonra astorya günleri sayılır |
F.T.W | Free Trade Wharf | Serbest Ticaret Limanı |
f.x | Foreign Exchange | Döviz |
Fr.fwrd. | Freight forward | Navlun vadeli |
FRT. | Freight | Navlun |
Frt.coll. | Freight collect | Navlun tahsil edilecek |
Frt.pp. | Freight prepaid | Navlun peşin ödenmiş |
G | ||
GCR | General Cargo Receipt | Genel kargo navlunu |
G.m.b | Good merchantable brand | İyi kalite |
G.R.T | Gross Register Tonnage | Sicile kayıtlı gros ton |
Gr. | Gross | Brüt |
Gr.wt | Gross weight | Brüt ağırlık |
Gtee | Guarantee | Garanti, teminat |
I | ||
I.B | Invoice Book | Fatura defteri |
I/C | In charge of | Görevli, nezaretçi olarak |
I/F | Insufficient fund | Yetersiz karşılık |
I/I | Indorsement irregular | Gayri muntazam ciro |
Incl. | Included , inclusive | Dahil edilmiş, dahil |
Inst. | Instant | Cari ay |
Irr. | Irredeemable | İtfa edilemez |
Irrev. | Irrevocable | Rücu edilemez |
J | ||
j.a | Joint account | Müşterek hesap |
L | ||
LCL | Less Container Load | Komple Konteynerden daha az yük |
L.a | Letter of advice | İhbar mektubu |
L.H | Lower Hold | Dip ambar |
L.h | Letter of hypothecation | İpotek mektubu |
L.O.A | Length Overall | Geminin tam boyu |
L/C | Letter of Credit | Akreditif |
L/D | Letter of deposit | Rehin senedi |
Led. | Ledger | Defterikebir |
Liq. | Liqudiation,liqudiated/likid | Tasfiye, tasfiye edilmiş, likid |
M | ||
m.d | Month’s date/Months after date | Ayın tarihi/tarihten sonraki aylar |
M.I.P | Marine Insurance Policy | Deniz sigortası poliçesi |
M.O | Money Order | Havale emri |
M.O.L.O.O | More or Less in Owner’s Option | Çoğu/azı armatör opsiyonunda |
m.p | Months after payment | Ödemeden sonraki aylar |
m.s. | Months after sight | İbrazından bir ay sonra |
M/R | Mate’s Receipt Ordino | Yükleme ordinosu |
Marg. | Margin | Marj |
Mat. | Maturity | Vade |
Mtg. | Mortgage | Rehinli |
N | ||
NVOCC | Non Vessel Operating Common Carrier | Gemi sahibi olmayan taşıyıcı |
N.A.A | Not Always Afloat | Daima yüzer halde değil |
n.d | Not dated | Tarih konmamış |
N.O.R. | Notice of Readiness | Hazırlık Mektubu |
n.o.s. | Not otherwise stated,not otherwise specified | Aksi ifade edilmemiş ise |
n.p | Net proceeds | Net hasılat, gelirler |
N.R.T | Net Register Tonnage | Net tescil tonu |
n/e | Not exceeding | Geçmeyecek |
n/f | No funds | Karşılıksız |
Nati. | National | Ulusal |
Neg. | Negotiable | Ciro ve devredilebilir |
Net Terms. | Free of Charterer’s commission | Kiralayan komisyonu hariç. Yükleme /boşaltma masrafları gemiye ait değil. |
O | ||
o.d | On demand/ overdraft | Talep halinde/ Kredi limitinin aşma |
o.p | Open policy | Açık Poliçe |
o.p.o | One price only | Tek fiyat |
O.R | Owner’s Risk | Armatör riskinde |
o.s. | Outstanding | Kapanmamış hesap |
O.S.D | Open Shelter Decker | Açık barınak güverteleri |
O./a | On acceptance/On account | Kabul halinde/namına, hesabına |
o/c. | Overcharge | Fazla masraf yükleme |
o/n | Order notify | Sipariş ihbarı |
O/o | Order of | Emrine |
On cons. | On consignment | Konsiye olarak |
P | ||
POD | Port of Destination | Tahliye Limanı |
P.A. | Power of Attorney/Private account | Vekaletname/ Özel Hesap |
p. and l. | Profit and loss | Kar ve zarar |
P.B | Pass Book | Tasarruf Cüzdanı |
P.O.C | Port of Call | Uğranılacak liman |
P.O.R. | Port of Refuge | Sığınılacak Liman |
P/N | Promissory Note | Emre yazılı senet |
Pchs. | Purchase | Satın alma |
Per.pro | Per procuration | Vekaleten imzaya yetkili |
Prem. | Premium | Prim |
Q | ||
Q.O.O | Quantity in Owner’s Option | Miktar armatör opsiyonunda |
R | ||
R.d | Running days | Astarya günlerinde tatiller dahil sayılan günler |
r/a (R.A) | Refer to acceptor | Muhataba müracaat |
R/C | Re-credited | Tekrar kredi verilmiş |
r/d | Refer to drawer | Kaşideciye müracaat |
r/e | Refer to endorser | Cirantaya müracaat |
Rem. | Remit. Remittance | Para transferi, havalesi |
Rept. | Receipt | Makbuz |
Rev. | Revision | Tashih, revizyon |
Rev. A/C | Revenue account | Gelir Hesabı |
S | ||
S.B | Sales Book | Satış Defteri |
S.C. | Salvage Charges | Kurtarma masrafları |
S.F. | Stowage Factor | İstif Faktörü |
S.H.E.X. | Sundays and Holidays Excepted | Pazar ve tatiller hariç |
S.H.I.N.C | Sundays and Holidays Included | Pazar ve tatiller dahil |
S.O.L | Shipowner’s Liability | Armatör yükümlülükleri |
s.p | Supra under protest | Senedi protesto ettikten sonra kabul etme |
S.P.A | Sundry Persons’ account | Muhtelif Şahıs Hesabı |
S.W. | Shipper’s Weights | Yükleyici ağırlıkları |
s/a | Subject to approval | Onaya bağlı |
s/d b/L | Sight draft with bill of lading attached | Konşimento eklenmiş ibrazında poliçe |
S/N | Shipping Note | Sevkiyat bildirisi |
Supt.Superintendent | Superintendent | Şef, Yetkili memur |
Sy. Crs. | Sundy Creditors | Muhtelif alacaklılar |
Sy. Drs. | Sundy debtors | Muhtelif borçlular |
T | ||
TACT | The Air Cargo Tariff | Hava Kargo Tarifesi |
TEU | Twenty-foot Equivalent Unit | 20 Feet’lik Konteyner |
T.B. | Trial Balance | Mizan |
T.C. | Tweendeck | Gladora |
T.O. | Turnover | Ciro |
t.r. | Trust receipt | Zilyetlik makbuzu |
t.t | Telegraphic transfer | Telgarfla para havalesi |
T/C | Time Charter | Zamanla sınırlı gemi kiralama sözleşmesi |
Tar. | Tariff | Gümrük tarifesi |
U | ||
Ult. | Ultimo, last month | Geçen ay |
V | ||
VAT | Value added tax | Katma değer vergisi |
VIC | Very Important Cargo | Çok önemli kargo |
V.o.p | Value as in Original Policy | Kıymet(değer) orijinal poliçedeki gibi |
V/A | Voucher attached | Vesika, senet etkili |
W | ||
W.A. | With Avarage | Avarya dahil |
W.B. | Water Ballast | Boş gemiye denge arttırmak için alınan safra |
W.I.B.O.N | Whether Bert hor Not | Yanaşmış olsun veya olmasın |
W.S(RED) | Rates,Extras and Demurrage per World Scale | Fiyat, ektra ve sürastarya uluslararası ölçülere göre |
W.V.N.S. | With Vessel’s Natural Segregations | Şekline göre ayırıp, yerleştirilmesi |
W.W.D | Weather Working Days | Hava şartları uygun çalışma günü |
w/m | Without margin | Marjsız |
w/w | Warehouse warrant | Antrepo makbuzu |
Whf. | Wharf | Rıhtım |
Wholes | Wholesale | Toptan satış |
X | ||
x.in | Ex interest | Faizsiz |
Düzenleyen: Kadir Zeyrek