SRC’siz Araç Kullanma Cezası Ne Kadar? (2025)

2025 yılında SRC belgesi olmadan ticari araç kullanmanın cezası sürücüye 3.238 TL, ruhsat sahibine (firmaya) 8.173 TL olmak üzere toplam 11.411 TL olarak belirlenmiştir.

SRC belgesi olmayan sürücülerin araçları trafikten men edilebilir ve ciddi durumlarda ehliyete el konulması söz konusu olabilir. Ayrıca, SRC belgesi olmayan sürücüler sigorta şirketleri tarafından kaza durumlarında hasar ödemesi alamazlar.

Bu yazıda SRC belgesi olmadan araç kullanmanın 2025 yılı cezaları, belge türleri, SRC alma şartları, ödeme yöntemleri ve merak edilen diğer tüm konulara detaylı yanıtlar bulacaksınız. 

SRC Belgesi Nedir?

SRC belgesi, karayollarında yolcu ve yük taşımacılığı yapan kişilerin alması gereken önemli bir mesleki yeterlilik belgesidir. 

Türkçe “sürücü” kelimesinin kısaltılması ile oluşturulan SRC, ticari araç kullanan şoförlerin mesleki anlamda yeterliliğini gösteren zorunlu bir evraktır. 

Bu belgeyi Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetlerini gerçekleştiren sürücülerin bulundurması gerekir.

SRC Belgesi Çeşitleri Nelerdir?

SRC belgelerinin 5 farklı çeşidi bulunmaktadır ve her biri farklı taşımacılık türleri için düzenlenmiştir:

• SRC 1 Belgesi: 32 saatlik eğitim sonrasında verilen bu belge, uluslararası yolcu taşımacılığı yapan sürücüler için gereklidir. Yurt dışına yolcu taşıyan otobüs şoförlerinin sahip olması gereken belgedir.
• SRC 2 Belgesi: 22 saatlik eğitimle alınan bu belge, dolmuş, şehir içi veya şehirler arası otobüs sürücüleri, personel servisi, okul servisi şoförleri ve taksiciler için zorunludur. Eğer sürücünün SRC 1 belgesi varsa SRC 2 belgesi almasına gerek yoktur.
• SRC 3 Belgesi: Uluslararası yük taşımacılığı için gerekli olan bu belgedir. Tır, çekici, kamyon, pikap, kamyonet ve panelvan gibi araçlarla uluslararası eşya ve kargo taşımacılığı yapan sürücüler bu belgeyi almak zorundadır.
• SRC 4 Belgesi: 28 saatlik eğitim sonrasında verilen bu belge, SRC 3’ün Türkiye sınırları içerisindeki versiyonu olarak düşünülebilir. Yurt içinde kargo ve eşya taşımacılığı firmalarında ticari amaçla sürücülük yapacak kişiler için gereklidir.
• SRC 5 Belgesi: 19 saatlik temel eğitimle verilen bu belge, tehlikeli eşya, madde ve mal taşımacılığı yapan sürücüler için zorunludur. Tanker kullanılacaksa temel eğitime 13 saatlik özel eğitim eklenir. Patlayıcı ve radyoaktif madde taşıyan araç kullanacak sürücüler için ek eğitim süresi 8 saattir.

Bu sınıflandırma, şoförlerin hangi tür araçları kullanacağına ve gerçekleştirecekleri taşımacılık faaliyetlerine göre belirlenmektedir.

Hangi Araçlar İçin SRC Belgesi Gereklidir?

SRC belgesi zorunluluğu, ticari statüdeki araçları kullanan tüm sürücüler için geçerlidir.

• Yolcu Taşımacılığı Yapan Araçlar: Taksi, dolmuş, minibüs, otobüs, okul servisi, personel servisi araçları, şehir içi ve şehirlerarası toplu taşıma araçları SRC belgesi gerektiren araçlardır. 
• Yük Taşımacılığı Yapan Araçlar: Kamyon, kamyonet, tır, çekici, panelvan gibi ticari yük taşıma araçları için SRC 3, SRC 4 veya SRC 5 belgesi gereklidir. 
• Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar: Tehlikeli eşya, yanıcı madde, patlayıcı veya radyoaktif madde taşıyan özel araçlar için SRC 5 belgesi zorunludur. 

SRC Belgesi Nasıl Alınır?

SRC belgesi alma süreci, başvuru şartlarının karşılanması, eğitim programına katılım ve sınavda başarılı olma aşamalarından oluşmaktadır. 

• Başvuru Şartları: SRC belgesi alabilmek için 19 yaşını doldurmuş ve 66 yaşını aşmamış olmak gerekir. 2025 yılının sonuna kadar yaş sınırı 69 olarak uygulanmaktadır. Araç türünü içeren geçerli bir ehliyete sahip olmak, psikoteknik rapor almak ve başvuruda bulunulan SRC belge sınıfına göre eğitimi tamamlamış olmak diğer şartlardır.

• Eğitim Süreci: Eğitim süresi alınacak SRC belgesi türüne göre değişmektedir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş özel kuruluşlar bu eğitimleri vermektedir.

• Sınav ve Belge Alma: Eğitimin ardından yapılan sınavda 100 üzerinden en az 70 puan alan şoförler başarılı sayılır. Sınav sonuçlarının onaylanması 7 günü geçebilir ve tüm sürecin tamamlanması bir ayı bulabilir. 

• Gerekli Belgeler: Kimlik belgesi, sürücü belgesi, biyometrik fotoğraf, adli sicil kaydı, sağlık raporu, diploma veya öğrenim durumunu bildiren belge başvuru için gerekli evraklardır.

Bu süreç yaklaşık bir veya bir buçuk ay sürmektedir.

Nereden SRC Cezası Sorgulanır?

SRC belgesi cezalarının sorgulanması ve takibi için çeşitli resmi kanallar bulunmaktadır.

• E-Devlet Üzerinden Sorgulama: Diğer mesleki yeterlilik belgelerinde olduğu gibi SRC belgesi sorgulaması da e-devlet üzerinden yapılabilir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı hizmetindeki “Mesleki Yeterlilik Belgesi Sorgulama-Düzenleme” sayfasına giriş yaparak belgelerinizi kontrol edebilirsiniz. 
• Trafik Ceza Sorgulama Sistemi: Kesilmiş SRC cezalarını öğrenmek için Emniyet Genel Müdürlüğü’nün trafik ceza sorgulama sistemini kullanabilirsiniz. Bu sistem üzerinden hem ceza tutarlarını hem de ödeme durumlarını kontrol edebilirsiniz.
• Vergi Dairesi ve Yetkili Kurumlar: SRC cezalarınızı en yakın vergi dairelerinden de sorgulayabilirsiniz. Ayrıca Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yetkilendirilen bankalarda da bu işlemler gerçekleştirilebilir.

SRC Belgesi Cezası Nasıl Ödenir?

SRC belgesi olmadan ticari araç kullanan sürücülere ve bu sürücüleri çalıştıran işletmelere kesilen cezaların ödenmesi çeşitli yollarla yapılabilir. 

• E-Devlet Üzerinden Ödeme: 2025 yılı için belirlenen SRC belgesi cezaları e-devlet üzerinden kolayca ödenebilir. Bu yöntem en hızlı ve pratik ödeme seçeneği olarak öne çıkmaktadır. 
• Vergi Dairesi Ödemeleri: En yakın vergi dairelerinden SRC cezalarınızı ödeyebilirsiniz. Vergi daireleri, resmi ödeme kanalları olarak güvenli ödeme imkanı sunmaktadır.
• Anlaşmalı Bankalar ve PTT: Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nca yetkilendirilen bankalara ve PTT şubelerine ödeme yapabilirsiniz. 
• Kredi Kartı ile Ödeme: Çoğu ödeme kanalında kredi kartı ile ödeme imkanı bulunmaktadır. Bu sayede nakit bulundurma zorunluluğu olmadan hızlıca ödeme yapabilirsiniz.

Ceza kesildikten sonra zamanında ve doğru şekilde ödeme yapmak hem yasal yükümlülüktür hem de erken ödeme avantajlarından yararlanmak için önemlidir.

SRC cezası, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödendiği takdirde %25 oranında indirim uygulanır. Bu önemli avantajdan yararlanmak için ödemeyi erken yapmak kritik önem taşımaktadır. 

Sıkça Sorulan Sorular

SRC belgesi konusunda vatandaşların en çok merak ettiği konuları detaylı olarak yanıtladık.

SRC belgesi kaç günde alınır?

SRC belgesi alma süreci toplamda 30-45 gün arasında tamamlanır. 

Eğitim programlarına katıldıktan sonra sınavlara girmek gerekir ve sınav sonuçlarının onaylanması 7 günü bulabilir. Sınav sonuçları onaylandıktan sonra belge kayıt başvurusu yapılabilir ve tüm süreç yaklaşık bir ayda sonuçlanır.

SRC’siz ticari araç kullanabilir mi?

Hayır, SRC belgesi olmadan ticari araç kullanmak kesinlikle yasaktır.

Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği gereğince yolcu ve yük taşımacılığı yapacak sürücüler mutlaka SRC belgesi bulundurmak zorundadır. Bu belge olmadan yapılan ticari taşımacılık faaliyetleri hem hukuki hem de mali büyük riskler taşır.

SRC belgesi kimlere gerekmez?

SRC belgesi bireysel amaçla otomobil, motosiklet veya kamyonet kullanan kişilere gerekmez. 

Özel kullanım amacıyla araç kullananlar SRC belgesi zorunluluğu kapsamında değildir. Sadece ticari amaçlı yolcu ve yük taşımacılığı yapacak sürücüler bu belgeyi almak zorundadır. 

SRC belgesi kaç yıl geçerlidir?

SRC 1, 2, 3 ve 4 belgeleri süresiz olarak geçerlidir ve yenilenmesi gerekmez. 

Ancak SRC 5 belgesi sahipleri 4. yılın sonunda yenileme işlemlerini başlatmalıdır.

Trafik polisi SRC sorar mı?

Evet, trafik polisi ticari araç kullanan sürücülerden her çevirmede SRC belgesi talep eder. 

Karayollarında yapılan kontrollerde SRC belgesi yanında olmayan sürücüye ve işletmeye cezai yaptırımlar uygulanır. Bu denetimler düzenli olarak yapıldığı için SRC belgesinin sürekli araçta bulundurulması zorunludur.

SRC cezası hangi maddede yer alır?

SRC cezası Karayolu Taşıma Kanunu’nun 43. maddesinin 2. fıkrasında yer almaktadır. 

Bu SRC cezası maddesi hükmüne göre yetki belgesi sahipleri, nitelikli şoför ve yardımcı personel ile sefere göndermek, sürücülerinin mesleki yeterlilik belgelerini kontrol etmekle yükümlüdürler.

SRC’siz araç kullanma cezası puan düşürür mü?

Hayır, SRC belgesi olmadan araç kullanma cezası trafik puanı düşürmez, sadece idari para cezası olarak uygulanır. 

SRC cezası kaç puan kestiği konusunda merak edenler için belirtmek gerekir ki bu ceza puanı sistemi kapsamında değerlendirilmez. Ancak araç trafikten men edilebilir ve sigorta kapsamı dışında kalınabilir.